OLEİK ASİT

Genel Bilgi:

Oleik asit, bazı hayvansal ve bitkisel katı yada  sıvı yağlarda doğal olarak bulunan, ticari örneklerindeki rengi sarı olan, kokusuz  bir yağ asididir.

CH3(CH2)7CH = CH(CH2)7COOH  kimyasal formülüne sahiptir.  İsmi, Latince oleum kelimesinden gelmiştir, ve petrol anlamındadır. Doğada en sık bulunan bir yağ asididir. Oleik asidin tuzları ve esterlerine de oleat ismi verilir.

Oleik asidin stereoizomeri isimleri elaidik asit yada trans-9-oktadekanoik asittir.Bu stereoizomerlerin , değişik fiziksel ve biyokimyasal özellikleri verdır. En bol bulunan trans yağ asidi olan elaidik asit, sağlık üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir.  Oleik asidi elaidik aside spesifik bir kimyasal prosesle çevrilebilir.

Diğer bir doğal olarak oluşan oleik asit izomeri de petroselinik asittir.

Oleik asidin esas kullanımı, gıdalarda, trigliseritler şeklinde bulunmasıdır. Hayvansal ve bitkisel yağların bir parçası olarak normal insan diyetinin bir parçasıdır.

Sodyum tuzu olarak oleik asit, bir emülsifiye edici ajan olarak sabun için önemli  bir bileşenidir. Yumuşatıcı bir ajandır. İlaç kimyasında  bir ilaç katkı maddesi olarak az miktarda oleik asit vardır ve aerosol ürünlerinde emülsifiye edici veya çözündürücü bir madde olarak kullanılmaktadır.

Ayrıca oleik asit belirli hayvan türlerinde akciğer defektini indüke etmek  için, yeni farmasötikleri ve akciğer hastalıklarının tedavisi için  diğer materyalleri test etmek amacıyla kullanılır. En çok koyunlarda, intravenöz oleik asit uygulaması, karşılık gelen pulmoner ödem ile akut akciğer hasarına sebep olmaktadır.

Oleik asit, kurşunları bağlamak  için vitray çalışmalarında lehimleme akısı olarak da kullanılmıştır.

Nanopartiküllerin  oleik asit çözelti fazı sentezinde sık olarak kullanılır ve nanopartiküllerin boyutunu kontrol etmek için bir kinetik düğme olarak görev görür.